Prosimy o wypełnienie bezosobowej ankiety.
ŻYJ ZDROWO
Spożywanie miodu i innych produktów pszczelich zdecydowanie wpływa na podniesienie odporności organizmu i pomaga wracać do zdrowia.
Miód jest skarbnicą enzymów, witamin, mikroelementów, kwasów organicznych i węglowodanów pomocnych w leczeniu różnego rodzaju chorób i schorzeń. Popularnie o miodzie mówimy, że zawiera dużo cukrów prostych, czyli glukozy i fruktozy. Dzięki temu szybko wchłaniany przez organizm. Jest znakomitym pokarmem dla sportowców i wspaniałą odżywką dla osób osłabionych. Przyśpiesza gojenie ran, wzmacnia odporność, koi nerwy, a także wspomaga organizm w zwalczaniu bakterii, opóźnia procesy starzenia. Poza korzystnymi dla zdrowia przeciwutleniaczami pszczeli produkt zawiera także potas, fosfor, magnez, wapń, żelazo i kwas foliowy.
Co to jest miód?
Miód, wg dyrektywy Unii Europejskiej 2001/110/WE, jest naturalną słodką substancją wytworzoną przez pszczoły (Apis mellifera) z nektaru roślin lub wydalin owadów wysysających soki z żywych części roślin, które pszczoły zbierają, odwadniają, przerabiają ze specyficznymi substancjami własnymi, gromadzą i pozostawiają do dojrzewania w plastrach. Produkt ten może być płynny lub skrystalizowany.
Miody wyprodukowane przez pszczoły z nektaru zebranego z kwiatów nazywamy nektarowymi, a te ze spadzi, wytwarzanej przez mszyce i czerwce, spadziowymi. Jeśli w okresie zbierania nektaru pszczoły przynoszą do ula także spadź pszczelarz uzyska ze swoich uli miody mieszane: nektarowo-spadziowe lub spadziowo-nektarowe. Miód zrobiony przez pszczoły z nektaru jednego gatunku rośliny nazywamy miodem odmianowym. Jeśli zaś powstał z nektaru wielu gatunków roślin kwitnących w tym samym okresie nazywany jest wielokwiatowym.
Dojrzały miód, poza wrzosowym, wykręcony z zasklepionych plastrów, jest gęstym płynem. Lany z odkręconego słoika lub łyżki tworzy charakterystyczny stożek na powierzchni.
Miód płynny nazywamy patoką, a skrystalizowany do postaci zestalonej – krupcem. Miód powinien skrystalizować (zgęstnieć) ponieważ to naturalna cecha miodów dojrzałych wysokiej jakości. Okres krystalizacji zależy od rodzaju miodu. Najdłużej w stanie patoki może pozostawać miód akacjowy i spadziowy (nawet do 12 miesięcy). W domu miód skrystalizowany można doprowadzić do stanu patoki, trzymając słoik z krupcem w wodzie o temperaturze do 40oC. Dekrystalizacja w wyższej temperaturze obniża wartość odżywczą i biotyczną miodu. Z tego też powodu herbatę, kawę, przegotowaną wodę czy mleko trzeba lekko ostudzić przed dodaniem miodu, inaczej zniszczymy jego cenne właściwości.
Jak obchodzić się z miodem, żeby nie tracił swych właściwości i jak go spożywać?
Należy go przechowywać w szczelnie zamkniętym naczyniu, aby nie chłonął wilgoci oraz obcych zapachów. Najlepiej przechowywać go w zaciemnionym miejscu, w dolnych szafkach kuchennych. Korzystne i lecznicze dla zdrowia jest wypijanie rano na czczo pół szklanki letniej wody z jedną łyżką miodu. Wskazane jest dodanie jednej łyżeczki pyłku kwiatowego. A poza tym możesz jeść miód tak jak lubisz: na kanapce lub z białym serem, deserami owocowymi, czy w napojach – lemoniadzie, kawie lub herbacie.
Jaki miód wybrać?
Najlepiej wybierać miód z okolic swojego miejsca zamieszkania. Związane jest to z przyzwyczajeniem organizmu do pyłków roślin występujących w regionie, które znajdą się również w miodzie pochodzącym z pobliskiej pasieki. Jeżeli konsument nie jest smakoszem miodów odmianowych, to można rekomendować miód wielokwiatowy, który powstał z nektaru wielu gatunków roślin i zawiera szerokie spektrum substancji biologicznie aktywnych, smakowych i zapachowych.
Rodzaje miodu
Miód wielokwiatowy – z wielu roślin miododajnych kwitnących na polach, w sadach, lasach i na łąkach w tym samym czasie. Ma jasny kolor, przyjemny zapach i łagodny smak; letni – znacznie ciemniejszy, bardziej zdecydowany smak oraz zapach. Pomocny przy chorobach wątroby i pęcherzyka żółciowego, grypy, przeziębień, chorób dolnych dróg oddechowych, a także wspomaga mięsień sercowy.
Miód rzepakowy – w stanie płynnym prawie bezbarwny lub ma barwę słomkową. Szybko krystalizuje do konsystencji smalcowatej; po krystalizacji ma biały lub kremowy kolor, słaby zapach kwiatów rzepaku. Pomocny jest w leczeniu wątroby, trzustki, nerek, układu pokarmowego (w tym wrzodów żołądka i dwunastnicy). Polecany przy leczeniu schorzeń układu krążenia, niewydolności mięśnia sercowego, dusznicy sercowej i miażdżycy. Obniża ciśnienie tętnicze krwi i wyrównuje niedobory potasu w organizmie. Przyspiesza gojenie ran i pęcherzy.
Miód spadziowy – wytwarzany przez pszczoły z zebranej z liści i pędów wydaliny produkowanej przez mszyce i czerwce. Miody ze spadzi iglastej i ze spadzi liściastej różnią się od siebie barwą (od ciemnobrązowego aż do ciemnozielonego), konsystencją, smakiem, aromatem i szybkością krystalizacji. Są gęstsze od nektarowych i zawierają więcej związków mineralnych, szczególnie potasu, fosforu, chloru, siarki, wapnia, magnezu i żelaza. Miody spadziowe działają antyseptycznie, bakteriobójczo, przeciwzapalnie i wykrztuśnie, wspomagają system odpornościowy człowieka. Polecane są w schorzeniach dróg oddechowych, przewodu pokarmowego, serca, układu krążenia, układu nerwowego, przy zaburzeniach trawienia.
Miód lipowy – zebrany z kwiatów kwitnącej lipy. Kolor jasnożółty, czasem bursztynowy z zielonkawym odcieniem. W smaku jest dość ostry, z lekką nutą goryczki. Działa antyseptycznie, napotnie, przeciwgorączkowo, wykrztuśnie, lekko nasennie i uspokajająco, obniża gorączkę. Pomaga w leczeniu grypy, przeziębienia, anginy, zapalenia zatok obocznych nosa, dróg oddechowych. Polecany również w stanach niepokoju i bezsenności.
Miód akacjowy – ma kolor jasnosłomkowy, delikatny zapach i łagodny smak. Pomocny w regeneracji błony śluzowej żołądka i jelit, chorobie wrzodowej żołądka, dwunastnicy. Zalecany przy leczeniu nadkwasoty żołądka, zaburzeń przewodu pokarmowego i układu trawiennego. Łagodnie wycisza niepokój wewnętrzny, ułatwia zasypianie, wzmacnia organizm. Ze względu na delikatny smak i małą ilość pyłków polecany dla dzieci i alergików. Z uwagi na dużą zawartość fruktozy może być stosowany przy niektórych rodzajach cukrzycy.
Miód mniszkowy – zebrany z kwiatów mniszka lekarskiego, kwitnącego na przełomie kwietnia i maja. Kolor jasnożółty, krystalizuje szybko, nierównomiernie, zapach delikatny. Posiada wysoką aktywność biotyczną. Polecany przy chorobach żołądka, zaburzeniach trawienia, chorobach jelit, chorobach wątroby i dróg żółciowych, a także przy niedokrwistości i schorzeniach reumatycznych. Pomocny w stanach wyczerpania psychicznego i fizycznego.
Miód wrzosowy – zbierany przez pszczoły z wrzosu. Barwa brunatno-czerwona do ciemnobrunatnej, zapach zdecydowany, wrzosowy. Krystalizuje dość szybko, przybierając galaretowatą konsystencję. Polecany przy chorobach dróg moczowych, prostaty, kamicy nerkowej oraz przy zapaleniu jelit i biegunkach.
Miód gryczany – ma charakterystyczny intensywny zapach i ostry smak, kolor najczęściej ciemno-herbaciany lub brunatny. Dzięki dużej zawartości rutyny poleca się go przy miażdżycy, chorobie wieńcowej i osobom z nadciśnieniem tętniczym. Sprzyja odbudowie komórek kostnych, wzmacnia układ odpornościowy. Przyspiesza gojenie ran i zrastanie kości. Stosowany w leczeniu i prewencji schorzeń układu krążenia.
Miód faceliowy – kolor ma jasnożółty, smak delikatny, lekko kwaśny zapach. Po krystalizacji staje się jasnokremowy. Zalecany jest przy przeziębieniach i nieżycie żołądka.
Miód malinowy – kolor podobny do miodu wielokwiatowego, zaś krupiec jest jaśniejszy. Nigdy nie ma koloru malinowego. Smak przyjemny i słodki, a zapachem przypominający owoce maliny. Działa napotnie, rozgrzewająco, antyseptycznie i przeciwgorączkowo. Stosuje się go w przeziębieniach, schorzeniach górnych dróg oddechowych, nieżycie żołądka, jelit, niedokrwistości oraz prewencyjnie przy miażdżycy. Wzmacnia układ odpornościowy i wspomaga pracę serca. Ze względu na doskonały smak i łagodność działania polecany jest szczególnie dzieciom.
Miód nostrzykowy – kolor jasny, zapach lekko waniliowy, po skrystalizowaniu staje się jeszcze jaśniejszy lub żółty. Zawiera kumarynę, która obniża ciśnienie tętnicze krwi. Działa uspokajająco i nasennie. Zalecany przy nerwicy serca oraz przy innych jego schorzeniach, a także przy chorobach naczyń krwionośnych. Ma wpływ na zmniejszenie krzepliwości krwi, obniża ciśnienie krwi. Zaleca się go jako środek przeciwskurczowy w chorobie wieńcowej serca i zakrzepicy naczyń wieńcowych. Można polecić także przy bezsenności, migrenie i nerwobólach.
Miód nawłociowy – ma charakterystyczny kwaśnosłodki zapach i smak, kolor podobny do miodu wielokwiatowego, a po skrystalizowaniu mętnieje i przybiera jaśniejszą barwę. Odznacza się wysoką aktywnością antybiotyczną. Polecany jest przy dolegliwościach i schorzeniach dróg moczowych, pęcherza, prostaty, kamicy nerkowej i zapaleniu jelit. Pomocny przy leczeniu grypy, kataru, przeziębień i biegunek. Jest lubiany przez dzieci.
Miód leśny – kolor intensywny i subtelny aromat charakterystyczny dla lasów. Zwykle jest to mieszanka zapachów lipy, dzikiej róży, głogu, maliny, kruszyny, dziurawca, rumianku, borówki i wielu innych ziół. Pomaga w przeziębieniach i schorzeniach na tle alergicznym, wzmacnia system nerwowy i poprawia samopoczucie.
Miód w kosmetyce
Miód dzięki wysokim wartościom odżywczym można stosować w kosmetyce leczniczej. Podwyższa napięcie skóry, co sprawia że jest ona miękka i gładka. Miód łatwo wchłania się przez skórę. Usuwa również złuszczony naskórek działając przy tym oczyszczająco i leczniczo.
Kremy na bazie miodu stosuje się głównie do cery suchej lub do masażu kosmetycznego. Łączy się w nich miód z proteinami mleka, witaminą A oraz innymi produktami pochodzenia pszczelego takimi jak: propolis czy mleczko pszczele. Tego rodzaju produkty mają dobroczynny wpływ na regenerację i nawilżenie skóry.
Miód jest doskonałym składnikiem domowych kosmetyków ponieważ nawilża i koi podrażnienia skóry. Stosuje się go również na spękane usta i pięty.
Pozostałe produkty pszczele
Pyłek kwiatowy
Pyłek kwiatowy jest bardzo wartościowym produktem roślinnym, zawierającym białka, aminokwasy, cukry proste i złożone, tłuszcze, flawonoidy, karotenoidy, witaminy i sole mineralne. Oddziałuje na człowieka odżywczo i leczniczo. Zawarte w pyłku polifenole i kwercetyna mają właściwości antyoksydacyjne, obniżają poziom cholesterolu we krwi i działają przeciwmiażdżycowo.
Pszczoły zbierają z kwiatów jednocześnie nektar i pyłek. Ten drugi formują w postaci obnóży. Barwa obnóży jest różna, zależnie od gatunku rośliny z jakiej pochodzi pyłek.
Pyłek kwiatowy stanowi doskonałą odżywkę w rekonwalescencji po przebytych chorobach. To doskonałe uzupełnienie diety przy wzmożonym wysiłku fizycznym i umysłowym, dla rekonwalescentów, osób osłabionych, ludzi starszych, dzieci oraz kobiet w każdym okresie życia. Działa antybakteryjnie, regeneracyjnie, uodparniająco i odtruwająco. Pomaga przy leczeniu stanów zapalnych gruczołu krokowego, w uporczywych zaparciach i biegunkach. Polecany w leczeniu chorób wątroby, wykazuje działanie przeciwanemiczne, poprawia kondycję organizmu i wzmacnia odporność na przeziębienia, choroby przewodu pokarmowego i dróg oddechowych. Pobudza apetyt i normalizuje trawienie.
Pierzga
To przyniesiony do ula pyłek kwiatowy przeznaczany do tworzenia zapasów na okres jesienno-zimowy. Pyłek złożony zostaje w komórkach, ubity, a następnie pokryty miodem. Podlega on fermentacji mlekowej (zbliżonej do fermentacji kiszonej kapusty). Tak zakonserwowany pyłek nazywany jest pierzgą. W stosunku do obnóży pyłku kwiatowego pierzga różni się nieco składem, ponieważ zawiera więcej białka, które występuje w postaci peptydów i aminokwasów łatwo przyswajalnych. Posiada również więcej węglowodanów. Pierzga posiada dużą ilość kwasu mlekowego (3,1%), co zmienia jej pH. Proces powstawania pierzgi wpływa również na wzrost zawartości enzymów. Jest ona bogata w witaminy z grupy B, oraz E i K.
Pierzga działa antybakteryjnie, regeneracyjnie, uodparniająco, odtruwająco i odżywczo. Pomaga przy leczeniu stanów zapalnych gruczołu krokowego w uporczywych zaparciach i biegunkach. Polecana często w leczeniu chorób nowotworowych i wątroby, wykazuje działanie przeciwanemiczne, poprawia kondycję organizmu i wzmacnia odporność na przeziębienia, choroby przewodu pokarmowego i dróg oddechowych.
Propolis
Propolis (kit pszczeli) to lepka, gęsta substancja balsamiczno-żywiczna, której pszczoły używają do uszczelniania gniazda, a w mieszaninie z woskiem do polerowania komórek plastra przed zaczerwieniem (przed złożeniem jajeczek przez matkę pszczelą). Jest on tworzony w ulu z przynoszonych przez pszczoły-zbieraczki wydzielin pączków topoli, brzozy, wierzby, sosny, świerka, jodły, olchy, dębu, jesionu i innych drzew. Substancje te po wzbogaceniu przez pszczoły wydzieliną gruczołów gardzielowych i żuwaczkowych, a także niewielką ilością wosku i pyłku dają tzw. kit pszczeli. Jest w nim około 300 różnych składników (w sumie 50% substancji żywicznych), z których najważniejsze to: flawonoidy, kwasy aromatyczne, garbniki. Wyciąg propolisu uzyskuje się zazwyczaj rozpuszczając kit pszczeli w 70% etanolu, biorąc 1 część surowca i 10 części płynu.
Propolis działa przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybicznie, znieczulająco, regeneracyjnie, odtruwająco i przeciwzapalnie. Zaleca się go przy schorzeniach: układu krążenia, nadciśnienia, wrzodach żołądka i dwunastnicy, układu oddechowego, gardła, prostaty, hemoroidach, grzybicach i łuszczycy, a nawet przy odleżynach. Może wywoływać reakcję alergiczną.
Mleczko pszczele
Mleczko pszczele to galaretowata substancja o konsystencji gęstej śmietany, barwy białej z odcieniem perłowym i o cierpkim smaku. Mleczko w ulu służy do karmienia larw pszczół robotnic i larw trutni w ciągu pierwszych 3 dni ich życia. W późniejszym okresie pszczoły te otrzymują pokarm w postaci pyłku i miodu. Mleczkiem pszczelim (z ang. nazywanym royal jelly, czyli „królewska galaretka”) karmiona jest także matka pszczela (często nazywana królową) przez całe swoje życie larwalne, a także podczas okresu czerwienia (składania jajeczek), co bardzo dobrze wpływa na utrzymanie jej w dobrej kondycji i witalności.
Mleczko pszczele to wydzielina gruczołów gardzielowych pszczół. Zawiera wiele cennych składników: białka (zwłaszcza gammaglobuliny i albuminy), substancje lipidowe, węglowodany, kwasy organiczne, witaminy (szczególnie z grupy B), neurohormon (acetylocholina), biopierwiastki (potas, wapń, sód, magnez, żelazo, mangan).
Mleczko ma cenne właściwości odżywcze, stymuluje odnowę biologiczną tkanek, poprawia sprawność psychiczną i fizyczną, usprawnia pracę mózgu oraz zdolność koncentracji. Wykazuje pozytywne działanie przy miażdżycy naczyń krwionośnych, w stanach zapalnych żył, po zawale serca, w chorobach krwi oraz niewydolności krążenia. Opóźnia procesy starzenia, a jako naturalny afrodyzjak przeciwdziała impotencji u mężczyzn. Mleczko pszczele zwiększa potencjał fizyczny i intelektualny, ułatwia pokonanie stanów depresyjnych i bezsenności.
Mleczko pszczele należy przechowywać nie dłużej niż 1 rok w niskiej temperaturze (w lodówce) lub w temperaturze pokojowej, najlepiej bez dostępu światła. Dla organizmu korzystne jest spożywanie mleczka z miodem.
Wosk pszczeli
Wosk pszczeli to wydzielina gruczołów woskowych pszczół służąca im do budowania plastrów w ulu. W komórkach pszczelich plastra gromadzone są praktycznie wszystkie produkty, które pszczoły pozyskują i wytwarzają (np. miód, pierzga), a także odbywa się wychów kolejnych pokoleń pszczół. Wosk służy również do naprawiania uszkodzeń i zasklepiania komórek wypełnionych dojrzałym miodem.
Wosk pszczeli używany jest m.in. do produkcji naturalnych świec, które mają działanie jonizujące. Świece z wosku pszczelego używa się w kościołach i świątyniach różnych wierzeń podczas codziennych obrzędów. Można je zakupić również na własny użytek. Naturalne świece z wosku pszczelego nie tylko pięknie pachną miodem, ale także wspierają nasze zdrowie.
Wosk pszczeli w farmacji służy głównie do produkcji preparatów dermatologicznych, takich jak maści i kremy przeciwko łuszczycy, łupieżowi, egzemie. Stosuje się go również podczas inhalacji parowych oraz pod postacią okładów do leczenia bóli reumatycznych. Często stosowany jest również w stomatologii do otrzymywania w protetyce wycisków dentystycznych.
Maści z zawartością wosku pszczelego pomagają wyleczyć hemoroidy i rumień skórny. Są także używane do wspomagania procesu gojenia ran, czyraków, wyprysków, a nawet do leczenia świądu, ran i atopowego zapalenia skóry. Wosk pszczeli stosowany jest w kosmetyce włosów i skóry.
DBAJ O OWADY ZAPYLAJĄCE
Co należy rozumieć przez pojęcie owady zapylające?
Owady zapylające (zapylacze) to przede wszystkim pszczoły (w tym trzmiele, pszczoły miodne i samotnice), osy, owady bzygowate, motyle, ćmy, chrząszcze i różne gatunki muchówek. Zdecydowana większość owadów zapylających to gatunki dzikie, lecz niektóre są hodowane ze względu na ich wartość gospodarczą np. pszczoła miodna – Apis mellifera.
Owady zapylające mają zasadnicze znaczenie dla przyrody i dla gatunku ludzkiego, ponieważ biorą udział w procesie generatywnego rozmnażania roślin. W klimacie umiarkowanym rośliny uprawne w różnym stopniu zależne są od zapylenia przez owady. Dzięki zapylaczom zwiększa się ilość i poprawia jakość pożywienia oraz zabezpieczony zostaje łańcuch dostaw żywności.
Rośliny z kolei oferują owadom pokarm energetyczny (czyli nektar) oraz bogaty w białko pyłek kwiatowy. Taki model symbiozy, w której obie populacje odnoszą korzyści nazywamy mutualizmem. Ta symbioza jest tym szersza im szersza jest bioróżnorodność zarówno świata roślin, jak i świata owadów zapylających.
Zapylanie jest bardzo ważne dla człowieka, ponieważ to jego populacja korzysta głównie z efektów pracy zapylaczy, której rezultatem są wyższe plony owoców i nasion.
Co to jest zapylanie?
Roślina, by wydać owoce i nasiona, potrzebuje pomocy w przeniesieniu pyłku z pylników na znamię słupka w odpowiedniej fazie jego dojrzałości i taki proces nazywamy zapylaniem. W trakcie procesu zapylania nie bez znaczenia jest fakt z jakiej rośliny tego samego gatunku pochodzi pyłek. Powinien pochodzić on od odpowiedniego „partnera”. Tylko wówczas istnieje szansa na powstanie dorodnych owoców i nasion. W przyrodzie istnieją również gatunki roślin, które mogą dawać dobre plony owoców i nasion po zapyleniu kwiatów pyłkiem własnym. To tak zwane gatunki samopylne, lecz jest ich niewiele.
Wynika z tego, że aby rośliny mogły normalnie owocować i rozmnażać się generatywnie, niezbędne jest przeniesienie pyłku z pylników na znamiona słupków. Czasami powoduje to wiatr, ruchy wody, ale najczęściej zapylanie odbywa się z udziałem zwierząt. W naszej strefie klimatycznej w tym zakresie nic nie zastąpi owadów zapylających, na czele z pszczołą miodną. To właśnie zapylacze mają największy wpływ na utrzymywanie i poprawę bioróżnorodności szaty roślinnej.
Rola pszczół miodnych
Powszechna chemizacja rolnictwa i duże zanieczyszczenia środowiska mają kluczowe znaczenie w kwestii kurczenia się bazy pokarmowej owadów. Przez to w ostatnich latach bardzo szybko ubywa dziko żyjących owadów pszczołowatych np. pszczół samotnic i trzmieli, ale coraz bardziej wzrasta rola pszczół miodnych.
Zanieczyszczenia mają również przełożenie na zdrowotność pszczół miodnych – wytrucia i podtrucia, do których już rzadziej, ale jednak jeszcze dochodzi. Biorąc pod uwagę rośliny uprawne warto wiedzieć, że właśnie pszczoły hodowane przez człowieka odwiedzają 90% ze 107 głównych roślin uprawianych na świecie. To właśnie w ich pracy ekolodzy i naukowcy pokładają największe nadzieje w rozwoju bioróżnorodności.
Powinniśmy odwdzięczać się pszczołom za bogactwa z których korzystamy na co dzień. Pszczoły zbierając pyłek i nektar, który stanowi ich pożywienie, świadczą jedną z najważniejszych usług ekosystemowych, ponieważ zapylają wiele gatunków roślin, także tych, które są pożywieniem dla nas i dla wielu gatunków zwierząt. Zapylają także rośliny użytkowane do innych celów – ozdobnych, leczniczych, kosmetycznych i tekstylnych. Prowadzone przez pszczoły zapylanie roślin jest jednym z najważniejszych czynników plonotwórczych.
Pszczoły miodne, oprócz przyczyniania się do znacznego zwiększenia plonów, wytwarzają także cenne produkty pszczele opisane wyżej tj. miód, pyłek, pierzgę, propolis, mleczko pszczele oraz wosk.
Jak dbać o owady zapylające?
Najprostsze sposoby:
- nie używaj środków ochrony roślin w godzinach lotu pszczół (od rana do wieczora), a w szczególności nie używaj insektycydów;
- nie wypalaj traw, ani łodyg i kwiatów zeszłorocznych – wiele gatunków owadów właśnie tam się kryje;
- gość owady zapylające w swoim ogrodzie/na balkonie i dbaj o środowisko naturalne,
- ograniczaj rozwój roślin inwazyjnych, zastępuj je bioróżnorodną florą;
- pozostaw w ogrodzie choć część nieskoszonego trawnika, gdzie kwitną kwiaty oraz miejsce gdzie można założyć kwietną łąkę,
- pozostawiaj miejsca półdzikie, miedze, śródpolne zadrzewienia oraz stosuj kwietne pasy,
- stosuj zasady dobrej praktyki rolniczej,
- sadź/siej rośliny miododajne o różnych terminach kwitnienia, najlepiej będące bogatym źródłem nektaru i pyłku, przyjazne dla pszczół. Na balkonie również możesz w ten sposób pomagać.
- ustawiaj dla pszczół i owadów zapylających (szczególnie w słoneczne dni) miejsca z wodą, popularnie zwane poidełkami. Powinny one zawierać drobne kamyczki lub żwirek, tak żeby owady mogły spokojnie się napić, np. bez zagrożenia moczenia skrzydełek.
Co zyskasz w zamian?
- zwiększy się ilość dziko żyjących owadów zapylających w Twojej okolicy,
- możesz obserwować życie owadów zapylających w ich naturalnym środowisku,
- współpraca z okolicznymi pszczelarzami poprawi się, a ustalając wspólnie zasady ustawiania uli wokół upraw skorzystacie wzajemnie,
- twoje uprawy będą pięknie kwitnąć/rosnąć/owocować i wydadzą zdecydowanie wyższe plony,
- możesz kosztować przepyszne produkty pszczele wzmacniając swój organizm oraz podnosząc odporność.
