Zmarł prof. dr hab. Jerzy Woyke

Z wielkim żalem informujemy, że odszedł jeden z najwybitniejszych naukowców w zakresie pszczelarstwa polskiego i światowego – prof. dr. hab. Jerzy Woyke. Przeżył 96 lat.

Pogrzeb śp. prof. dr hab. Jerzego Woyke odbędzie się 9 stycznia 2023 r. o godz. 14:00 w Kościele Św. Karola Boromeusza na Starych Powązkach ul.Powązkowska 14. Przed mszą, o godz. 13:00-13:30 nastąpi pożegnanie w kaplicy Św. Marka po drugiej stronie ulicy.

Prof. dr hab. Jerzy Woyke ukończył leśnictwo (1950r.) i biologię (1952r.) na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W roku 1958 uzyskał stopień doktora, a w 1961 r. doktora habilitowanego. W roku 1969 otrzymał tytuł profesora nauk rolniczych. Od 1958r. był pracownikiem naukowym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz kierownikiem Zakładu Pszczelnictwa na Wydziale Ogrodniczym. Po reorganizacji uczelni w 1970 roku kontynuował pracę jako kierownik Zakładu Hodowli Owadów Użytkowych na Wydziale Zootechnicznym. Pełnił również funkcję prodziekana na Wydziale Ogrodniczym SGGW 1964-69 oraz na Wydziale Zootechnicznym SGGW 1970-73. W 1996 r. przeszedł na emeryturę, lecz mimo tego wciąż był bardzo aktywnym naukowcem prowadząc badania zarówno w kraju, jak i za granicą. Udzielał wielu konsultacji naukowych w Polsce i na świecie.

Prof. Jerzy Woyke prowadził pracę badawczą nad różnymi podgatunkami pszczół w wielu regionach świata. Były to badania z zakresu genetyki, a w szczególności determinacji płci, sztucznego unasieniania pszczół, pszczół tropikalnych czy metod biologicznego zwalczania groźnego roztocza Tropilaelaps clareae. Wiele badań Profesora Woyke miało przełomowe znaczenie dla nauki i praktyki pszczelarskiej.

Do jego najważniejszych osiągnięć naukowych należy zaliczyć:
• udowodnił, że matka pszczela wielokrotnie kopuluje,
• opracował metody sztucznego unasieniania matek pszczelich, która uznana została w świecie za standardową;
• wyjaśnił determinację płci u pszczół – wcześniej uważano, że samice (robotnice i matki) rozwijają się z jaj zapłodnionych, a trutnie – samce z niezapłodnionych. Udowodniono, że trutnie mogą rozwijać się także z jaj zapłodnionych,
• wykrył plemniki trutni diploidalne i wielokrotne,
• opracował metodę zwalczania Tropilaelaps clarae,
• opracował metodę postępowania z agresywnymi pszczołami afrykańskimi, umożliwiającą bezpieczną pracę przy nich;
• rozwiązał zagadnienia dziedziczenia ubarwienia pszczół i zróżnicowanej ekspresji ubarwienia u robotnic, matek i trutni;
• odkrył, że jaja pszczół ustawicznie zmieniają swą wielkość w ciągu całego okresu inkubacji;
• udowodnił, że znamię weselne matki pszczelej pochodzi od 2 trutni;
• opublikował ponad 825 prac, z czego 503 stanowią oryginalne publikacje naukowe.

Za swoją pracę otrzymał 73 nagrody, odznaczenia i wyróżnienia, a najważniejsze nagrody to : PAN 1966r., 1971r., 1979r., 1987r., Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego 1976r., 1989r., Ministerstwa Rolnictwa 1976r., 1984r., USDA 1976r., 1984r., 1987r., Ministerstwa Rolnictwa El Salwadoru 1981r., Medal in Oczapowskiego PAN 1994r., Outstanding Apicultural Scientist, Tajlandia 2000r.), Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski nadany w 2014r. przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Został także uhonorowany doktoratem honoris causa w Akademii Rolniczej w Szczecinie (1998r.) i Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie (2002r.). Był również honorowym członkiem Międzynarodowej Federacji Związków Pszczelarskich APIMONDIA oraz członkiem honorowym Polskiego Związku Pszczelarskiego od 1996 r.

Zarząd Polskiego Związku Pszczelarskiego składa rodzinie, bliskim i przyjaciołom oraz współpracownikom Pana Profesora wyrazy głębokiego współczucia.